Festa ta' Sant'Agata ta' Katanja

La festa ta' Sant'Agata (Iċċelebra l-Qaddisa Ajitas bl-Isqalli) hija l-aktar festa reliġjuża importanti fil-belt ta’ Katanja. Hija ċċelebrata f’ġieħ il-qaddis patrun tal-belt, u hija waħda mill-aktar festi reliġjużi Kattoliċi popolari, minħabba n-numru ta’ nies li tinvolvi u tattira. Isseħħ kull sena mit-3 sal-5 ta’ Frar, it-12 ta’ Frar u s-17 ta’ Awwissu. Ir-rikorrenza ta’ Frar hija marbuta mal-martirju tal-qaddisa Katanja, filwaqt li d-data ta’ Awwissu tfakkar ir-ritorn lejn Katanja tal-fdalijiet tagħha, wara li dawn kienu nsterqu u nġiebu f’Kostantinopli mill-ġeneral Biżantin Giorgio Maniace bħala spogli tal-gwerra u fejn huma. baqa’ għal 86 sena. Mit-3 sal-5 ta’ Frar jaslu Katanja numru kbir ta’ fidili u turisti.

L-oriġini tal-qima ta’ Sant’Agata tmur lura għas-sena ta’ wara l-martirju, jiġifieri li 252. Il-poplu mill-ewwel rawwem devozzjoni kbira lejn il-verġni Agata li kienet iddedikat ruħha għall-martirju sabiex tiddefendi l-ġieħ tagħha u ma tiċħadx il-fidi tagħha. In-nies ta’ Katanja kienu kburin b’din iż-żagħżugħa li daret kontra r-rieda tal- prokonslu Rumani. F'dan, mibegħda għall-oppressor barrani.

F’dak li għandu x’jaqsam mal-festa proprja, diffiċli ħafna li jiġi stabbilit liema kienet is-sena tal-bidu taċ-ċelebrazzjonijiet. Skont xi testimonjanzi, anki qabel it-twelid ta’ Agata kienet tiġi ċċelebrata festa pagana li fiha ddaħħal simulakru ta’ verġni. purċissjoni mit-toroq tal-belt.

Tradizzjoni oħra hija rrappurtata minn Apuleju ne Il-metamorfosi, skond liema l-festa ta 'l-alla Isis fil-parti belt Griega di Kannella ikollu bosta punti ta’ kuntatt mal-partit Katanja. B'mod partikolari, in-nies, lebsin tunika bajda, li pparteċipaw fiċ-ċelebrazzjonijiet huma avviċinati borża, it-tunika bajda tal-qoton li jintlibsu fil-purċissjoni mid-devoti, li jiġbdu l-kurduni tal- fercolo biex tirmonkaha tul ir-rotta.

Żgur li l-ewwel ċelebrazzjonijiet f’Sant’Agata, anke jekk mhux ippjanati, saru spontanjament fis-17 ta’ Awwissu. 1126 meta l-fdalijiet tal-Qaddis minn Katanja, misruqa fil 1040, inġiebu d-dar minn żewġ suldati, Gilberto u Goselino, mill-belt ta’ Kostantinopli. L-isqof ta’ Katanja, Maurizio, marru għall- Kastell Jaci biex jilqgħuhom. Inxterdet il-kelma, matul il-lejl iċ-ċittadini tefgħu fit-toroq tal-belt biex jirringrazzjaw lil Alla talli rritornaw, wara 86 sena, il-fdalijiet tal-maħbuba martri Agata.

Iċ-ċelebrazzjonijiet kienu l-aktar ta’ natura liturġika u seħħet ġewwa l- Katidral. Dan ikun jidher indirettament minn dak li ġara fl-4 ta’ Frar 1169, meta tremendi terremot qaxxar l-art il-belt ta’ Katanja billi difna lin-nies fidili li kienu ġewwa l-katidral, fit-talb, taħt it-tifrik, għaċ-ċelebrazzjoni tal-martirju ta’ Sant’Agata. F’dik l-okkażjoni, skont xi kronaki ta’ dak iż-żmien, mietu aktar minn 80 patrijiet u ftit eluf fidili taħt il-kmamar tas-sigurtà tat-tempju mġarraf.

Biss fi 1376, sena tal-kostruzzjoni tal- tkun ("Fercolo"), in injam, wieħed jassumi li ċ-ċelebrazzjonijiet bdew bil-purċissjoni fit-toroq tal-belt.^[12] Minn 1209 al 1375 saru purċissjonijiet bil-velu tal-qaddis. Il-fercolo kurrenti, kollha in argento fuq qafas tal-injam, reġgħet inbniet fiha 1946 wara li waqt intensa bumbardament mill-Avjazzjoni Brittanika, li saret fis-17 ta’ April ta’ 1943, dik pre-eżistenti, inawgurata fi 1519.

Il-festa purament reliġjuża kienet akkumpanjata minn festa aktar popolari, mfittxija mis-Senat tal-belt u wkoll mill-popolazzjoni. F’dan il-punt, biex jiġu evitati problemi ta’ ordni pubbliku, inħoloq regolament li l-organizzaturi taċ-ċelebrazzjonijiet kellhom isegwu. Għalhekk, flimkien mal-purċissjoni tal- tkun fit-toroq tal-belt, iddaħħlu spettakli ta’ natura differenti biex jiddevertu lill-fidili li ġew minn Sqallija kollha.

Sa 1692 il-festa saret f’ġurnata waħda, l-4 ta’ Frar. Minn 1712 il-partit ħa importanza akbar hekk kif kien strutturat fuq jumejn ta’ ċelebrazzjonijiet, fl-4 u l-5 ta’ Frar, forsi wkoll minħabba l-fatt li wara terremot ieħor terribbli, f’ 1693, li qatgħet il-belt kollha sa l-art, Katanja reġgħet inbniet bl-implimentazzjoni ta’ pjanta ortogonali li għamlet it-traffiku aktar faċli b’toroq usa’ u aktar ordnati; imma fuq kollox il-belt kienet kibret, u l-mawra tad-distretti tal-belt ma setgħetx issir aktar f’ġurnata waħda. Probabbilment il-festival kellu jgħaddi minn interruzzjonijiet fis-snin wara żewġ avvenimenti drammatiċi li qerdu l-belt:

• Nel 1669, wara eruzzjoni katastrofika tal-Etnali kopriet parti kbira tal-belt bil-lava, li għamlet aktar minn 50% tal-vijabbiltà tal-belt impracticable;
• Nel 1693, kif diġà ssemma, għal terremot kbir koborli ixxukkjat lill- Wied Noto jeqirdu kompletament il-belt. 

 iċ-ċelebrazzjonijiet isiru fil-belt ta’ Katanja mit-3 sal-5 ta’ Frar.

Il-jum tat-3 ta’ Frar jiftaħ bil-purċissjoni għall-offerta tax-xama’ li għaliha jkunu preżenti ċ-ċittadini u t-turisti, kif ukoll l-ogħla uffiċċji reliġjużi u istituzzjonali tal-belt, li tispiċċa filgħaxija fi Piazza Duomo bil-logħob tan-nar karatteristiku u tant mistenni. wiri.tan-nirien tat-3 ta Frar.

Madanakollu, il-festa reliġjuża vera tibda filgħodu tal-4 ta’ Frar bil-Quddiesa tas-Sebaħ, meta l-bust relikwarju ta’ Sant’Agata wara sena ta’ stennija għall-belt kollha jinħareġ mill-kamra li żammha, u “jitwassal” lid-devoti li se jġorruha f’purċissjoni tul mogħdija esterna tal-belt li tispiċċa bir-ritorn lejn il-Bażilika tal-Katidral tard bil-lejl, ħafna drabi fl-ewwel dawl tas-sebħ.

Filgħodu tal-5 ta’ Frar, issir il-Quddiesa Pontifikali fil-bażilika tal-katidral, ippreseduta mill-ogħla uffiċjali reliġjużi lokali u mhux lokali u mill-kleru. Matul il-ġurnata l-bust relikwarju ta’ Sant’Agata jibqa’ għall-wiri fil-Katidral u finalment wara nofsinhar wara l-Quddiesa jerġa’ jiġi fdat lid-devoti għall-aħħar purċissjoni tul rotta interna tal-belt li taraha tispiċċa fl-aħħar. filgħodu tal-għada.6 ta’ Frar.

(Test tas-sors tal-Wikipedija)

---------------- 

Skeda teknika mħejjija minn: Reġjun ta 'Sqallija - Dipartiment tal-wirt kulturali u l-identità Sqallija - CRicd: Ċentru Reġjonali għall-inventarju, katalogazzjoni u dokumentazzjoni u librerija reġjonali Sqallija